​[00:00:00] Suzanne Bindels: De laatste tijd door ik steeds vaker mensen spreken over IFS; een therapie vorm die heet 'interne familie Systems', de grondlegger daarvan is Richard Schwartz.

En ik heb vandaag Isabelle van Dooren bij mij zitten. Ik ben zo benieuwd om van jou te horen wat deze therapie-vorm inhoudt - in ieder geval: een tipje van de sluier. -

Wat is het eerste wat jij daar graag over wilt zeggen?

​

[00:00:31] Isabelle van Dooren: Het eerste misschien wat in me op komt is dat ik het een hele vriendelijke manier vindt om met je innerlijke wereld om te gaan. We hebben uit andere psychologische vormen vaak iets gehoord over het ego of superego en dat het niet goed zou zijn. En ik vind het zo mooi dat IFS er juist van uit gaat dat alle stemmen die je in je hoort of alle innerlijke delen welkom zijn en gehoord en gezien mogen worden.

​

S.B. : Dus het gaat over een soort van zelf-compassie.

​

I.v.D. : Ja, dat klopt. Wat mooi gezegd. Ja, het is eigenlijk ook hoe je wilt omgaan met je jezelf en de mensen om je heen. Dat je mensen wilt horen en zien voor wie ze zijn - in hun schaduwkanten en in hun positieve kanten - dan kun je ook op die manier naar binnen gaan kijken en kijken: "Waar komen al die stemmen vandaan?"

"Wat voor rijkdom hebben ze?" Want elke stem, ook als al is hij heel negatief of veroorzaakt hij of zij veel innerlijke strijd, toch zit er vaak een onderliggend verlangen achter naar goedheid of naar...Hoe zal ik dat verwoorden, ik moet even nadenken...

​

S.B. : Neem je tijd.

​

I.v.D. : Alle delen hebben altijd nog een kern van goedheid in zich. En ook al zijn er sommige delen waarvan je denkt: "Die wil ik liever niet", of: "Laat ik die weg duwen",

IFS nodigt uit om alles te omarmen of om de delen niet weg te duwen althans,

maar om alles te zien en te ervaren zonder dat het per se uit je systeem hoeft, want al elk deel kan ook positief gaan functioneren. 

​

[00:02:18] S.B. : Jouw antwoord nu levert voor mij al zoveel mooi voer voor vervolg-vragen op:

dat ga ik nu even parkeren maar daar kom ik zeker op terug, ook op die meerdere stemmen in je hoofd. Maar voor nu ook iets over jouw achtergrond, want je bent ook musicus.

​

I.v.D. : Ja, dat klopt.

​

S.B. : Vertel: wat doe jij zoal in het leven?

​

[00:02:37] I.v.D. : Ik ben opgeleid tot klassiek pianiste. En eigenlijk kom je dat in de muziek ook heel vaak tegen: die verschillende karakters of delen in de muziek.

Je hebt natuurlijk Schumann - Robert Schuman - hij heeft bijvoorbeeld de 'Carnaval' geschreven.

​

S.B. : Met al die dieren? 

​

I.v.D. : Nou, daar komen vooral persoonlijkheden in voor eigenlijk. Hij had het ook over zijn innerlijke persoonlijkheden en in die tijd werd er gedacht: "Hij is schizofreen", of: "Er is iets niet goed met hem".

Maar hij heeft geprobeerd om die persoonlijkheden in de muziek tot uiting te brengen en daar prachtige stukken over gemaakt.

Wat je ook speelt: vaak hoor je een bepaald karakter in een muziekstuk. Of het is zeg maar een persoon die helemaal tot leven komt. En eigenlijk probeer je die leven in te blazen, met je eigen adem en je eigen spel. In die zin heeft het heel veel te maken met een innerlijke familie, die je ontmoet in elk muziekstuk.

​

S.B. : Ja, mooi; dat jij dus - terwijl je muziek maakt, wat zonder taal is - daar in jouw verbeelding ook al die verschillende stemmen in een mens in ziet. En wanneer begon voor jou dan de interesse voor niet alleen muziek, maar ook de psyche van de mens?

​

I.v.D. : Dat begon denk ik al vrij jong omdat mijn moeder yoga-docente is en daar ook heel veel boeken over in de kast had staan. En door mijn oom en tante ben ik al vroeg in contact gekomen met homeopathie, zij zijn homeopaten. Homeopathie heeft eigenlijk erg veel gemeen met IFS; in de zin van dat je kijkt naar een ziekte als een deel dat een probleem heeft, of een persoonlijkheid. En je probeert te kijken naar: "Wat heeft die persoonlijkheid nodig? Welke remedie past daarbij?"

En dan los je eigenlijk een deelprobleem op, totdat het volledige probleem of het ziektebeeld is opgelost als het ware. Dus dat was de eerste keer, voor mij althans, om in aanraking komen met: "hoe kun je naar de innerlijke wereld kijken". En ik heb veel haptonomie gedaan, sessies daarvan ervaren.

​

[00:05:09] S.B. : En dat is ook iets met aanraking toch, of kun je daar iets meer over vertellen?

​

I.v.D. : Ja, haptonomie is heel mooi: dan zoek je eigenlijk spanningen op in het lijf - persoonlijkheden of delen kunnen vaak ook allerlei spanningen veroorzaken in je lijf - en haptonomie spoort dat dan op. Alleen maar door heel rustig daar naartoe te ademen en daarin te leren ‘zijn’, kan je die spanning een stukje oplossen.

Het kan ook helpend zijn bij faalangst; ik ging daar toen heen omdat ik last had van faalangst vanwege alle concerten en de conservatorium-wereld en de druk die daar was. Maar die druk heeft er ook voor gezorgd dat ik dat deel in mezelf kon leren kennen en het kon proberen op te lossen, op allerlei manieren. 

​

S.B. : Mooi, wat fijn; dus het heeft jou echt wat gebracht: die aandacht voor het lijf en het uitgangspunt van ‘delen’, ‘delen’ in jezelf. Dat is voor jou een begrip waar je al lang mee bekend bent?

​

I.v.D : Ja, en je kunt zeggen: dat zijn ‘delen’ in mezelf, andere mensen vinden het fijner om het over ‘persoonlijkheden’ te hebben, of ‘stukken’ van jezelf. Richard Schwartz noemt het o.a. ‘The mosaic mind’. In de psychologie wordt dat - in deze tijd - steeds meer erkent: dat de mind bestaat uit verschillende persoonlijkheden of ‘delen’ of ‘stukken’.

​

[00:06:29] S.B. : Heel interessant, want toen ik studente psychologie was kregen wij een lezing van een vrouw en zij had de diagnose gekregen: meervoudige persoonlijkheids-stoornis. Het werd dus ook echt gezien als ‘stoornis’, vanuit de psychiatrie. En zij vertelde ons heel levendig - het was een heel boeiend verhaal - over hoe al die persoonlijkheden in haar een eigen stem hadden, hoe ze ook ruzie konden maken, hoe ze destructief konden zijn en sommige delen ook iets positiefs konden brengen. En wat ik me herinner is dat zij leerde - in haar therapie die er toentertijd werd gegeven - om die stemmen meer harmonieus met elkaar te laten spreken om ook meer integratie tot stand te brengen.

Maar ja, dat is dus eigenlijk een hele psychopathologische blik op ‘stemmen’, want het werd bestempeld - als mensen dat in extrema hebben en ook echt kunnen handelen vanuit meerdere persoonlijkheden - dat er dan wel echt iets grondig mis is.

Terwijl ik het gevoel heb - en als ik erover lees - dat Richard Swartz meer kijkt vanuit een soort gezondheids-bril.

​

[00:07:25] I.v.D. : Dat klopt. Al kan er natuurlijk heel zwaar trauma geweest zijn in een leven en Schwartz benadrukt dan dat delen zo gedissociëerd kunnen raken van het Zelf - dus dat er eigenlijk bijna geen contact meer lijkt te zijn tussen het Zelf en het deel - dat de delen daardoor compleet hun eigen weg kunnen gaan.  

En wat wat dan helpt is om alle deden rustig kennis te laten maken met het Zelf: “Oh, er is een gezonde kern - Schwartz noemt dat het Zelf, je kunt het ook het bewustzijn noemen -.

En als delen gezien door dat bewustzijn, dan krijgen ze weer een soort van ontspanning en kùnnen ze gezond gaan functioneren. Maar hoe meer trauma er is, hoe langer dat proces soms duurt en hoe heftiger de delen soms ook kunnen zijn. 

​

[00:08:43] S.B. : Is deze therapievorm dan ook geschikt voor mensen die heftige traumatische ervaringen hebben?

​

I.v.D. :  Ja, op zich wel. Ik zou aanraden…Ik begeleid zelf heel graag mensen op hun pad die interesse en nieuwsgierigheid hebben richting IFS en naar hun innerlijke wereld en die misschien ook al een stukje bewustzijnsoriëntatie hebben gedaan. Mochten mensen een wat getraumatiseerde systeem hebben, dan zou ik ze altijd door verwijzen naar een psycholoog die tevens ook IFS heeft gestudeerd.